Đó là nhan đề báo cáo khoa học do ThS Bùi Đông Hưng, cán bộ phòng Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển bền vững, Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á trình bày tại Viện ngày 19/6/2020. Báo cáo được thực hiện dựa trên một số kết quả nghiên cứu của đề tài khoa học cấp cơ sở năm 2020 cùng tên do ThS. Bùi Đông Hưng làm chủ nhiệm.
Trong phần đầu, chủ nhiệm để tài khái quát những điểm chung về IoT và vai trò của IoT đối với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Phần hai của báo cáo đi vào tìm hiểu thực trạng triển khai IoT ở Nhật Bản trên các khía cạnh cụ thể về chiến lược, cơ cấu và sự cạnh tranh của doanh nghiệp; điều kiện đầu vào sẵn có; các điều kiện về nhu cầu; các ngành hỗ trợ và có liên quan; năng lực cạnh tranh của Nhật Bản. Từ đó, trong phần ba chủ nhiệm đề tài đưa ra một số nhận xét và đánh giá về khả năng hỗ trợ phát triển của ngành công nghiệp IoT đối với nền kinh tế xã hội của Nhật Bản.
Sự ra đời của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có liên quan đến các lĩnh vực mới như IoT (internet vạn vật) đã mang đến những cơ hội thị trường mới cho các nước có nền khoa học công nghệ phát triển. Công nghệ thông tin, đặc biệt là lĩnh vực IoT được coi là một nguồn phát triển kinh tế xã hội tiềm năng ở Nhật Bản trong kỷ nguyên số.
Nhật Bản từng là một quốc gia Đông Á đạt được những thành tựu kinh tế đáng kể bằng cách luôn dẫn đầu về công nghệ trong các ngành công nghiệp khác nhau như điện tử tiêu dùng, ô tô... Tuy nhiên, sự thịnh vượng kinh tế đã bị gián đoạn bởi một loạt các cuộc khủng hoảng (một phần gây ra bởi các chính sách sai lầm của chính phủ Nhật Bản). Vì lẽ này, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng Nhật Bản không phải là nhà đổi mới cấp tiến mà là sự đổi mới nổi lên nhờ sức mạnh của nguồn nhân lực, áp lực nhu cầu và điều kiện trong nước. Tuy nhiên phát triển là một quá trình không bao giờ kết thúc, do đó việc nghiên cứu đánh giá vai trò của IoT trong việc nâng cao lợi thế cạnh tranh của Nhật Bản hiện nay để qua đó đánh giá khả năng hỗ trợ phát triển của lĩnh vực IoT trong việc tăng cường sự thịnh vượng của nền kinh tế xã hội Nhật Bản là rất cần thiết.
Phương Hoa