Vào ngày 14 và 15/9/2023, Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á kết hợp cùng Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), Quỹ giao lưu Quốc tế Nhật Bản (JF) và Đại học Senshu (Nhật Bản) đã long trọng tổ chức Hội thảo Quốc tế nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản tại Hội trường tầng 1, Tòa nhà Khối các Viện Nghiên cứu Quốc tế, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam.
Các Đại biểu tham dự Hội thảo ngày 14/9/2023 chụp ảnh lưu niệm
Các Đại biểu tham dự Hội thảo ngày 15/9/2023 chụp ảnh lưu niệm
Tham dự Hội thảo, về phía Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam có TS. Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam; TS. Đặng Xuân Thanh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam; GS.TS Phạm Văn Đức, Nguyên Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam; GS.TS Đặng Nguyên Anh, Nguyên Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam.
Về phía các Bộ ngành của Việt Nam có Đại sứ Đoàn Xuân Hưng, Phó Chủ tịch hội hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản, Nguyên Thứ trưởng Ngoại giao, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản (2011-2015); Đại sứ Nguyễn Quốc Cường, Nguyên Thứ trưởng Ngoại giao, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản (2015-2018); Ông Hoàng Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trung Quốc - Đông Bắc Á, Ban Đối ngoại TW; Bà Lâm Thị Thanh Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Đông Bắc Á, Bộ Ngoại giao; GS. Trần Văn Thọ, Nguyên thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng.
Về phía Nhật Bản, có Ngài Yamada Takio, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam; GS. Furuta Motoo, Hiệu trưởng Trường Đại học Việt -Nhật, Đại học Quốc gia Hà Nội; Ngài Sugano Yuichi, Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam; Ngài Doi Katsuma, Giám đốc Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản, Quỹ Giao lưu Quốc Tế Nhật Bản; GS.Matsuki Kenichi, Chủ tịch hội đồng Trường Đại học Senshu,; GS. Sasaki Shigeto, Hiệu trưởng Trường Đại học Senshu; Ngài Nakajima Takeo, Trưởng đại diện JETRO tại Hà Nội; GS. Oyane Jun, Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội, Đại học Senshu.
Ngoài ra, Hội thảo còn được đón các Viện trưởng, Viện phó, các chuyên gia của nhiều Viện nghiên cứu trực thuộc Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, các giáo sư, các nhà nghiên cứu, các nhà hoạt động thực tiễn Nhật Bản và Việt Nam, cùng toàn thể cán bộ Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á.
Mở đầu Hội thảo TS. Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam phát biểu khai mạc. TS.Phan Chí Hiếu đánh giá quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Nhật Bản trong suốt 50 năm qua đã ngày càng mạnh mẽ và chặt chẽ hơn. Nhờ sự nỗ lực của lãnh đạo và nhân dân của cả hai quốc gia, quan hệ này ngày càng được củng cố, mở rộng và đã đi vào chiều sâu với sự tin cậy cao về mặt chính trị. Nhật Bản đã trở thành đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực kinh tế. Ý nghĩa thiết thực của hội thảo không chỉ trong dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ Việt Nam - Nhật Bản, mà còn là một cơ hội quan trọng để các chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp có thể chia sẻ thông tin, thảo luận và nghiên cứu về quan hệ này trong các khía cạnh đa dạng như chính trị, văn hóa, an ninh kinh tế, và nhận diện thời cơ mới. Hội thảo có khả năng đóng góp vào việc đưa ra các giải pháp và thúc đẩy sâu sắc mối quan hệ giữa hai quốc gia.
TS. Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam phát biểu khai mạc Hội thảo
Phát biểu tại Hội thảo, Ngài Yamada Takio, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam cho rằng Việt Nam là một điểm đầu tư hấp dẫn, không chỉ cho các doanh nghiệp Nhật Bản mà còn cho cộng đồng doanh nghiệp toàn cầu. Quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản đang phát triển thành một mối quan hệ đối tác bình đẳng, hướng tới tương lai và mục tiêu chung vươn xa ra thế giới. Ngài Yamada Takio tỏ ra tin tưởng rằng sự phát triển của cả Nhật Bản và Việt Nam không chỉ đơn thuần là sự kết nối mà còn là một hành trình đồng lòng, tạo điều kiện thuận lợi cho cả hai quốc gia cùng phát triển.
Ngài Yamada Takio, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam phát biểu
Buổi khai mạc hội thảo về quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đã chứng kiến sự phát triển đáng kể trong mối quan hệ hai nước trong suốt 50 năm qua, được thể hiện qua cuộc đời nghiên cứu của Giáo sư Furuta Motoo, Hiệu trưởng Trường Đại học Việt – Nhật. Giáo sư đã nhấn mạnh việc cần xây dựng một mối quan hệ đối tác bình đẳng giữa hai quốc gia do sự phát triển nhanh chóng của Việt Nam. Ghi nhận những đóng góp to lớn của GS.Furuta Motoo, TS. Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam đã trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Khoa học xã hội” cho GS. Furuta Motoo.
TS. Phan Chí Hiếu trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Khoa học xã hội” cho GS. Furuta Motoo.
GS.Furuta Motoo, Hiệu trưởng Trường Đại học Việt - Nhật phát biểu
Cũng trong Hội thảo, TS. Đặng Xuân Thanh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam trao Bằng khen của Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam cho GS.Shimane Katsumi, Nguyên Trưởng khoa Xã hội học, Đại học Senshu, Nhật Bản vì những đóng góp cho mối quan hệ hợp tác phát triển giữa Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam và Đại học Senshu, Nhật Bản trong nhiều năm qua.
TS. Đặng Xuân Thanh trao Bằng khen của Chủ tịch Viện Hàn lâm cho GS. Shimane Katsumi
TS.Trần Hoàng Long, Phó Viện trưởng điều hành Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á phát biểu tại Hội thảo
Hội thảo diễn ra trong hai ngày với 4 phiên chính gồm 21 báo cáo của các chuyên gia Việt Nam và Nhật Bản. Trong phiên thảo luận về chính trị và an ninh, các báo cáo của các nhà nghiên cứu đã tập trung vào tầm quan trọng của mối quan hệ Việt - Nhật trong các lĩnh vực an ninh, quốc phòng và an ninh biển. Các ý kiến cũng đề xuất nâng cao mối quan hệ hai nước cho phù hợp với tiềm năng hợp tác trong tương lai và có sáng kiến về hợp tác giữa các cường quốc tầm trung, cũng như khám phá tiềm năng hợp tác với Triều Tiên.
Trong phiên thảo luận thứ hai về quan hệ kinh tế, đã có bốn bài báo cáo về hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Nhật Bản trong suốt năm thập kỷ qua cũng như hướng phát triển trong tương lai. Các nhà nghiên cứu đã đề xuất cần tập trung vào việc chuyển đổi từ sự phụ thuộc vào việc Nhật Bản cung cấp ODA cho Việt Nam sang hợp tác FDI. Báo cáo cũng đã đề cập đến những thách thức và cơ hội cho Việt Nam trong việc nâng cao năng lực doanh nghiệp, chất lượng lao động và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng.
GS. Trần Văn Thọ trình bày tham luận trong phiên về quan hệ kinh tế Việt Nam - Nhật Bản
Phiên thảo luận thứ ba tập trung vào quan hệ lịch sử và văn hóa giữa hai quốc gia. Các bài báo cáo trong phiên này đã đề cập đến sự giao lưu trong lịch sử cổ đại, thương mại trung đại và việc bảo tồn di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, đặc biệt là di sản văn hóa Huế.
Một số diễn giả tại Hội thảo
Trong phiên về quan hệ lịch sử và văn hóa giữa Việt Nam và Nhật Bản, Hội thảo được nghe các báo cáo về Ngoại giao văn hóa của Pháp tại Đông Dương; Xác định vị trí của ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam trong quá trình phát triển bền vững; Khám phá hình tượng thần linh sông nước trong văn học Trung đại của cả Việt Nam và Nhật Bản, cũng như việc tái khám phá Towada Kodo - cuộc hành trình và mục tiêu tâm linh.
Cuối cùng, phiên thảo luận về các vấn đề chung đi sâu vào các chủ đề như tình hình xã hội và mức lương tối thiểu; cơ hội và thách thức mà doanh nhân nông nghiệp đang phải đối mặt trong bối cảnh Việt Nam đang thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa nông thôn; thực trạng cuộc sống của người Việt Nam tại Nhật Bản trước và sau đại dịch Covid-19, cũng như những thử nghiệm mới trong việc giảng dạy tiếng Nhật tại trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội. Đáng chú ý, Hội thảo còn được nghe về hoạt động của Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (Japan Foundation) trong lĩnh vực nghiên cứu Nhật Bản tại Việt Nam từ năm 2008 đến nay.
Hội thảo Quốc tế nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản là một sự kiện đặc biệt và quan trọng. Các báo cáo đã cho thấy sự thăng tiến đáng kể trong mối quan hệ giữa hai quốc gia qua nhiều thập kỷ. Quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Nhật Bản đã phát triển mạnh mẽ và toàn diện trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, và an ninh. Mối quan hệ này đã và đang tạo nên nền tảng vững chắc cho sự phát triển và hợp tác sâu rộng hơn trong tương lai. Hội thảo đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của mối quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong các lĩnh vực khác nhau. Hội thảo là một cơ hội quý báu để các học giả, các nhà nghiên cứu học hỏi, thảo luận, và xác định hướng đi cho tương lai. Hy vọng rằng những gì đã được thảo luận và chia sẻ tại hội thảo này sẽ góp phần vào việc thúc đẩy cho sự phát triển và tăng cường hơn nữa mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản trong thời gian tới.
Một số hình ảnh của Hội thảo
GS. Sasaki Shigeto, Hiệu trưởng Trường Đại học Senshu, Nhật bản phát biểu tại Hội thảo
Đại sứ Đoàn Xuân Hưng phát biểu tại Hội thảo
Đại sứ Nguyễn Quốc Cường phát biểu tại Hội thảo
Toàn cảnh Hội thảo
Kiều Dung
