Tác giả: Đỗ Ngọc Toàn
Nhà xuất bản Khoa học xã hội, Hà Nội, 2009, 359tr.
Kí hiệu: Vv1822
Quá trình sinh tồn và phát triển của cộng đồng người Hoa Đông Nam Á, đặc biệt là những đóng góp của họ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của các nước sở tại đã được các học giả trên thế giới, trong đó có Việt Nam đặc biệt quan tâm theo dõi và nghiên cứu.
Giữa thế kỷ XX, sau khi các quốc gia Đông Nam Á giành độc lập, cộng đồng người Hoa ở các nước sở tại trong khoảng thời gian khá dài đã phải đối mặt với những tác động và ảnh hưởng bất lợi của cục diện chính trị khu vực và toàn cầu. Song, với bản chất cần cù, chịu khó, năng động vươn lên trong hoạt động kinh doanh, thương mại, họ đã trở thành chủ thể nắm giữ địa vị to lớn trong đời sống kinh tế - xã hội và là nhân tố quan trọng thúc đẩy mối quan hệ kinh tế quốc tế giữa các nước bản địa với thế giới phát triển. Nhất là sau khi quan hệ bang giao giữa Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á không ngừng được cải thiện, quan hệ kinh tế chuyển sang hữu nghị và hợp tác. Từ cuối những năm 70 của thế kỷ XX khi Trung Quốc thực hiện đường lối cải cách mở cửa, người Hoa Đông Nam Á đã đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị - ngoại giao, văn hóa – giáo dục, thúc đẩy mạnh mẽ tốc độ phát triển của Trung Quốc. Rõ ràng và nổi bật nhất là vai trò của họ trong phát triển kinh tế.
Kể từ năm 1978, Chính phủ Trung Quốc đã có những đáng giá đúng đắn và đưa ra các chính sách, biện pháp thu hút nguồn lực nước ngoài khá linh hoạt, đã thúc đẩy vai trò của người Hoa và Hoa kiều trên thế giới, trước hết là người Hoa ở Đông Nam Á được phát huy mạnh mẽ, giúp cho Trung Quốc đạt được những thành tích trong việc khai thác và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn, kinh nghiệm kinh doanh cũng như các mối quan hệ bạn hàng của họ để năng cao tốc độ phát triển kinh tế - xã hội đất nước, tạo ra sự ổn định chính trị và hòa hợp dân tộc.
Việt Nam là thành viên của cộng đồng ASEAN, lại là nước láng giềng với Trung Quốc, có nhiều nét tương đồng về văn hóa, lại có cùng ý thức hệ chính trị - tư tưởng và theo đuổi nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong thời kỳ hội nhập với nền kinh tế thế giới và chuẩn bị tạo đà cho sự phát triển có tính đột phá, Việt Nam vẫn còn gặp khó khăn về vốn, kỹ thuật, công nghệ, quản lý trong khi đất nước cũng là một trong những thị trường đầu tư đầy tiềm năng với nguồn tài nguyên thiên nhiên và nguồn lực phong phú, tình hình chính trị ổn định. Do đó, việc tiếp cận, phân tích, đánh giá và nghiên cứu về những thành công và hạn chế của Trung Quốc trong quá trình thực hiện chính sách thu hút nguồn lực bên ngoài, đặc biệt là người Hoa Đông Nam Á là yêu cầu cấp thiết nhằm rút ra những kinh nghiệm thực tiễn, làm tài liệu tham khảo cho việc đổi mới chính sách đoàn kết dân tộc, thu hút mọi tiềm lực để phát triển đất nước, trong đó có chính sách đối với người Hoa, người Việt Nam định cư ở nước ngoài của nhà nước ta trong bối cảnh mới. Trước yêu cầu đó, TS. Đỗ Ngọc Toàn đã cho ra đời cuốn sách “Vai trò của người Hoa Đông Nam Á trong sự phát triển của Trung Quốc”. Nội dung cuốn sách gồm 3 chương với nội dung như sau:
Chương I: Khái quát về tình hình người Hoa Đông Nam Á. Ở đây, tác giả trình bày thực trạng phát triển của người Hoa Đông Nam Á và sự điều chỉnh chính sách của Chính phủ các nước Đông Nam Á đối với người Hoa từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai đến năm 2005.
Chương II: Đóng góp của người Hoa Đông Nam Á trong sự phát triển của Trung Quốc thời kỳ cải cách mở cửa. Trong đó, tác giả tập trung vào sự đổi mới của chính sách đối với người Hoa từ sau cải cách mở cửa và những đóng góp của họ trong sự phát triển của Trung Quốc.
Chương III: Ý nghĩa, tầm quan trọng và triển vọng của vai trò người Hoa Đông Nam Á đối với Trung Quốc. Tác giả đã phân tích vai trò của người Hoa Đông Nam Á trong sự phát triển của Trung Quốc hơn 20 năm qua và triển vọng về vai trò của họ đối với sự phát triển của Trung Quốc trong những thập niên đầu thế kỷ XXI.
Thông qua 359 trang, lối trình bày khoa học, dễ hiểu, cuốn sách đã trình bày khái quát về quá trình hình thành và phát triển của người Hoa Đông Nam Á ở các nước sở tại, phân tích các chính sách của các quốc gia Đông Nam Á và Trung Quốc lục địa đối với người Hoa trong từng thời kỳ và những đóng góp to lớn của họ trong sự phát triển về mọi lĩnh vực của Trung Quốc từ sau cải cách mở cửa, đồng thời nêu ra ý nghĩa, tầm quan trọng và triển vọng về vai trò của người Hoa Đông Nam Á đối với Trung Quốc. Cuốn sách là tài liệu thực sự bổ ích dành cho mọi đối tượng bạn đọc khi nghiên cứu về người Hoa Đông Nam Á cũng như vai trò của họ đối với sự phát triển của Trung Quốc.
Thực hiện: Hà Hậu
