Ngày 19/9/2019, Giáo sư Go Ito từ Đại học Meiji (Nhật Bản) đã tới thăm và thuyết trình tại Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á về chủ đề quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản, Trung Quốc - Việt Nam và vấn đề an ninh biển. Buổi tọa đàm do PGS.TS. Phạm Hồng Thái, Quyền Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á chủ trì.
Giáo sư Go Ito là người chuyên nghiên cứu về chính sách đối ngoại, chính trị quốc tế và lý luận về quan hệ quốc tế. Ông là thành viên của nhiều tổ chức học thuật như Hội Khoa học Chính trị Mỹ, Hội nghiên cứu quốc tế, Hội Kinh tế Chính trị Châu Á… Một số sách đã xuất bản của ông có thể kể đến là “Nhận thức về đồng minh và thực tế” (2002, Yushidou); “Liên minh trong lo âu” (2003, Nxb Routledge, New York); “So sánh chính sách đối ngoại” (2004, Nxb Akashi)…
Bài thuyết trình là một phần trong chủ đề nghiên cứu hiện tại của Giáo sư về quan hệ Nhật - Mỹ - Trung, chính sách đối ngoại và quan hệ quốc tế ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
Giáo sư Go Ito tập trung phân tích các sự kiện liên quan đến việc tàu thăm dò địa chất Hải Dương-8 cùng với các tàu hải giám của Trung Quốc đã đi vào vùng biển gần khu vực Bãi Tư Chính – Vũng Mây. Hành vi của Trung Quốc đưa tàu vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là vi phạm luật pháp quốc tế và gây bức xúc đối với cộng đồng quốc tế trong đó có Nhật Bản.
Tương tự Việt Nam, Nhật Bản đã nhiều lần bị Trung Quốc đưa tàu nghiên cứu hải dương xâm phạm vùng biển Nhật Bản. Tình trạng căng thẳng trong quan hệ giữa Nhật Bản và Trung Quốc về chủ quyền đối với quần đảo Senkaku đã diễn ra từ gần 10 năm trước, khi Nhật Bản tiến hành quốc hữu hóa quần đảo này vào năm 2011. Theo Giáo sư Ito, giới học giả Nhật Bản bày tỏ sự ủng hộ Việt Nam và phản đối hành động của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của Việt Nam. Việt Nam cần phải tăng cường hợp tác quốc tế, tranh thủ tiếng nói và sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế để không phải đơn độc đối phó lại các hành vi xâm phạm của Trung Quốc không chỉ đối với Bãi Tư Chính mà với cả các vùng thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của Việt Nam trên Biển Đông.
Các nhà nghiên cứu tham dự buổi thuyết trình đã đặt nhiều câu hỏi thảo luận với Giáo sư Go Ito về các vấn đề liên quan đến các cách thức bành trướng của Trung Quốc đe dọa đến an ninh; phản ứng của Chính phủ Nhật Bản, Mỹ và các nước Đông Bắc Á đối với hành vi của Trung Quốc./.
Phương Hoa
