Tác giả: TS. Trần Công Trục chủ biên
Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông, 2016, 346 trang
Kí hiệu: Vv 2813
Ngày 12/7/2016, Tòa Trọng tài thành lập theo Phụ lục VII của UNCLOS 1982 đã ra phán quyết vụ Philippines kiện Trung Quốc về Biển Đông. Thực chất đây không phải là vụ kiện về tranh chấp quyền thụ đắc lãnh hay phân định ranh giới các vùng biển và thềm lục địa. Theo đó, Tòa Trọng tài đã bác bỏ hoàn toàn cơ sở pháp lý của yêu sách “đường lưỡi bò” của Trung Quốc. Đây là phán quyết rất chuẩn mực theo đúng tuần tự thủ tục pháp lý và rất khách quan, trung thực; là chiến thắng vang dội trên mặt trận pháp lý không chỉ của riêng Philippines mà còn là thắng lợi của cộng đồng khu vực và quốc tế với tư cách là những thành viên của UNCLOS 1982. Tuy nhiên, Trung Quốc kiên quyết không chấp nhận phán quyết và tìm mọi biện pháp, thủ đoạn để phủ nhận giá trị của phán quyết. Việc thực thi phán quyết và sử dụng nội dung phán quyết tại các diễn đàn đa phương và song phương thực sự hết sức khó khăn.
Để giúp đông đảo bạn đọc hiểu rõ nội dung, ý nghĩa và tác động của phán quyết đối với các tranh chấp trên Biển Đông, đặc biệt là tác động tới cuộc đấu tranh bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của Việt Nam tại các vùng biển và thềm lục địa trong Biển Đông; đồng thời giúp bạn đọc hiểu được một cách khách quan chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc giải quyết hòa bình các tranh chấp trên Biển Đông, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông phối hợp với TS. Trần Công Trục cùng các luật sư có kinh nghiệm, am hiểu về pháp luật đã biên soạn và xuất bản cuốn sách “Philippines kiện Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông - các sự kiện và phân tích pháp lý”. Cuốn sách gồm 5 chương với những nội dung như sau:
Chương 1: Phương thức giải quyết tranh chấp theo các quy định của luật pháp quốc tế. Chương này trình bày khái quát về tranh chấp quốc tế; tranh chấp biên giới, lãnh thổ trên thế giới; giải quyết tranh chấp theo luật quốc tế; giải quyết tranh chấp thông qua Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Chương 2: Biển Đông và các loại tranh chấp ở Biển Đông. Trong đó, các tác giả giới thiệu khái quát về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, tài nguyên, môi trường và tập trung phân tích các loại tranh chấp trong Biển Đông.
Chương 3: Vụ Philippines kiện Trung Quốc về Biển Đông. Ở đây, các tác giả trình bày bối cảnh dẫn đến sự kiện Philippines kiện Trung Quốc; nội dung và các thủ tục pháp lý trong quá trình Philippines đơn phương khởi kiện Trung Quốc ra Cơ quan tài phán quốc tế về Luật Biển; lập luận của Trung Quốc bác bỏ thẩm quyền của Hội đồng Trọng tài trong vụ kiện của Philippines.
Chương 4: Quá trình ra phán quyết cuối cùng của Tòa Trọng tài. Trong chương này, các tác giả đi sâu phân tích những thách thức đối với Tòa Trọng tài vào thời điểm trước khi đưa ra phán quyết về vụ kiện Trung Quốc của Philippines; những mốc thời gian chủ yếu đánh dấu quá trình thụ lý hồ sơ và phán xét của Tòa Trọng tài; nội dung chính của Phán quyết của Tòa Trọng tài ngày 12/7/2016; Phán quyết của Tòa Trọng tài và cơ chế thi hành án; tác động của Phán quyết đối với Việt Nam và giải pháp tình thế.
Chương 5: Tình hình Biển Đông hậu phán quyết. Phần này, các tác giả tập trung phân tích vấn đề để trả lời cho câu hỏi tình hình Biển Đông “nóng” lên hay “nguội” đi, tại sao? Có phải Trung Quốc thực sự “ngưng” khuấy động Biển Đông? Đồng thời cũng phân tích lập trường, nguyên tắc của Philippines đối với vấn đề Biển Đông thời kỳ hậu phán quyết.
Thông qua 346 trang, lối trình bày khoa học, dễ hiểu, cuốn sách thực sự trở thành tài liệu tham khảo vô cùng hữu ích cho bạn đọc khi nghiên cứu về Biển Đông và các tranh chấp trên Biển Đông nói chung, vụ Philippines kiện Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông nói riêng.
Xin giới thiệu cuốn sách tới bạn đọc.
Thực hiện: Hà Hậu
Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á
